Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nakłada kary w łącznej wysokości ponad 3,6 mln złotych na trzy spółki zajmujące się organizacją pokazów handlowych połączonych ze sprzedażą, oraz – personalnie – na zarządy tych spółek. To nie wszystko, bo Urząd złożył również osiem doniesień do prokuratury. Czy pomoże to ucywilizować sprzedaż podczas handlowych pokazów w centrach handlowych, podczas imprez i w domach?
Ukarane spółki to Redice, Healthy Life oraz Better Life Technology.
W najnowszym komunikacie UOKiK przypomina, że od stycznia 2023 r. obowiązują nowe, bardziej rygorystyczne przepisy m.in. dotyczące pokazów, podczas których prowadzona jest sprzedaż. Dzięki tym zmianom firmy oferujące produkty poza swoją siedzibą, siecią sklepową, straganami i targowiskami nie mogą przyjmować płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. Nie tylko to – nie mogą one również zawierać z konsumentami umów dotyczących usług finansowych, np. kredytu konsumenckiego (związanego najczęściej ze sprzedażą ratalną) podczas pokazu lub wycieczki. „Umowa zawarta w takich okolicznościach jest nieważna z mocy prawa i nie wywołuje skutków dla konsumenta” – informuje UOKiK.
Po ponad roku od wprowadzenia tych przepisów prezes UOKiK postanowił zbadać, czy i jak firmy prowadzące sprzedaż bezpośrednią dostosowały się do nowych zasad. Inspektorzy Urzędu zweryfikowali 27 pokazów. Jak poinformowano, w 20 z nich kontrolerzy wzięli udział incognito – jako tzw. mistery client.
„Praktyki jakich dopuszczali się przedstawiciele sprawdzanych firm, często stanowiły nie tylko naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, ale mogły stanowić przestępstwa” – informuje Urząd po kontroli dodając, że prezes UOKiK Tomasz Chróstny złożył osiem zawiadomień do prokuratury, dopatrując się w działaniach badanych podmiotów oszustw, m.in. finansowych. W dwóch przypadkach zgłoszenia obejmowały podejrzenie udziału handlowców w zorganizowanych grupach przestępczych. – „Jak do tej pory trzy z postępowań zakończyły się decyzjami o nałożeniu kar za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów. Ich łączna suma przekracza 3,6 mln zł i obejmuje kary dla członków zarządu. Ponadto prezesi zarządów dwóch firm, którymi zainteresował się Prezes Urzędu, mają odpowiedzieć finansowo za utrudnianie kontroli” – dodaje komunikat nadzorcy rynku.
UOKiK: strzeż się tych praktyk
Najdłuższa lista zakazanych praktyk oraz najwyższe kary dotyczą firmy Redice z Kórnika (z siedzibą w Toruniu). Firma oferuje m.in. artykuły AGD, produkty wełniane, naczynia i noże kuchenne.
„Telemarketerzy działający na zlecenie firmy zapraszali konsumentów na bezpłatne badania płuc, ukrywając sprzedażowy charakter spotkań. Na miejscu przedstawiciele spółki sugerowali, że możliwość zakupu prezentowanych produktów to oferta specjalna, dostępna po okazyjnej cenie, wyłącznie dla wylosowanych szczęśliwców. Przedstawiciele spółki sugerowali przy tym, że skorzystanie z oferty promocyjnej wyłącza prawo odstąpienia od umowy” – informuje Urząd. Łączne kary nałożone na tę firmę za niedozwolone praktyki to łącznie ponad 1,8 mln zł. 325 tys. zł będzie musiał zapłacić jej prezes.
Kolejną ukaraną spółką jest Healthy Life z Przeźmierowa. Sprzedawała ona w trakcie pokazów m.in. sprzęt AGD, kremy oraz produkty wełniane – zgłoszone do rejestru prowadzonego przez Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych jako wyroby medyczne. „Sprzedaż takich wyrobów poza lokalem przedsiębiorstwa jest niedozwolona” – zwraca uwagę UOKiK.
UOKiK ustalił, że przedstawiciele firmy Healthy Life, podobnie jak spółki Redice, nakłaniali swoich klientów do podpisania umów o kredyt konsumencki oraz przyjmowali od nich płatności przed upływem ustawowego terminu na odstąpienie od umowy. Za te praktyki prezes UOKiK nałożył karę w wysokości 100 tys. zł na prezesa Healthy Life oraz prawie 550 tys. zł na spółkę.
Trzecią ukaraną firmą jest Better Life Technology z Poznania, która zawierała na pokazach z konsumentami umowy sprzedaży m.in. wyrobów medycznych. Podobnie jak poprzednie spółki, Better Life Technology doprowadzała do zawarcia z uczestnikami pokazów umów kredytu konsumenckiego i przyjmowała od konsumentów płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. Prezes UOKiK nałożył na firmę karę w wysokości ponad 400 tys. zł oraz 375 tys. zł na członków zarządu firmy.
Decyzje nie są prawomocne a spółki będą się od nich odwoływać do sądu. Nie będą mogły jednak w dalszym biznesie korzystać z dotychczasowego modelu sprzedaży – tu obowiązuje je rygor natychmiastowej wykonalności zakazu wydany z urzędu.